Efficiënt marketingplan maken in 9 overzichtelijke stappen 

Een marketingplan maken zorgt voor de coördinatie van acties die helpen de doelstellingen van het bedrijf te behalen. Het vat belangrijke marktinformatie samen. Denk aan doelgroepen, concurrentie, marktwerking en markttrends. Je geeft in je plan concreet antwoord op hoe jullie omgaan met de kansen en bedreigingen die daaruit voortkomen (de b2b marketingstrategieën).

Kortom, het geeft inzicht en brengt focus aan op wat jullie wel en niet gaan doen. En dat biedt slagkracht.

Je hoeft geen professional te zijn om een marketingplan te maken. Maar je hebt wel een marketingplan nodig om je bedrijf te laten groeien.

Toch blijkt uit ons onderzoek onder mkb-ondernemers in de zakelijke dienstverlening dat meer dan 46% geen marketingplan heeft.

Zonde, want met ons stappenplan om een marketingplan te maken, heb je er binnen 1 dag een.

Laten we samen door de 9 stappen heen lopen, zodat je stap voor stap het marketingplan kan schrijven. Overigens ben ik, Sayna de Voogd, adviseur bij b2b marketingbedrijf de Gouden Ananas waar ik zakelijk dienstverlenende bedrijven help groeien. Je kunt in dit artikel ‘dienst’ ook vervangen met ‘product’. Succes!

marketingplan maken doe je zo

Wat moet er in een marketingplan?

Je vindt in dit artikel alle onderdelen van een marketingplan terug. Klik op het onderdeel om er direct meer over te lezen. Of scroll rustig naar beneden.

  1. De aanleiding en uitdagingen
  2. Bedrijfsanalyse
  3. Marktonderzoek (tip niet overslaan!)
  4. SWOT-matrix 
  5. Doelgroep bepaling & positionering
  6. Marketingdoelstellingen en KPI’s
  7. Marketingstrategieën en -tactieken
  8. Marketingbudget
  9. Planning

En daarna aan de slag met:

Je vindt meer informatie door op het onderdeel te klikken of verder te scrollen. Werk je graag met een template? Download dan gratis het marketingplan template.

Bij elke stap geef ik je een tijdslimiet, dat helpt met het aanbrengen van focus. De ervaring leert dat zaken anders ook zolang duren als dat je er de tijd voor neemt.

Marketingplan maken stap 1: formuleer de uitdagingen

Tijdsinvestering: geef jezelf maximaal 1 uur de tijd voor deze stap.

Wat is de reden dat je nu een marketingplan wilt schrijven? Met andere woorden, welk probleem of welke uitdaging moet het plan oplossen?

Denk bijvoorbeeld aan het ontbreken van:

Of juist het willen toewerken naar:

En ga zo maar door, meer inspiratie nodig? Zie ook Lean Marketing.

Actie: Vat dit samen in een gewenste situatie.

Scroll naar beneden om verder te gaan naar stap 2. Of ga terug naar het overzicht van onderdelen van een marketingplan >.


Stap 2 bij het maken van een marketingplan: een bedrijfsanalyse maken

Tijdsinvestering: geef jezelf maximaal 4 uur de tijd voor deze stap.

Marketing is de motor van elke organisatie. Waarom? Het zorgt voor waardecreatie richting de markt en dat levert inkomsten op. En waarde creëren daar moet de gehele organisatie aan bijdragen, niet alleen de marketing- en salesteams. Daarom beperken we ons in dit stappenplan om een marketingplan te maken niet tot de P van promotie, maar kijken we naar de hele mix.

Kijk hiervoor naar:

Analyseer daarna aan de hand van bovenstaande punten:

Actie: Vat dit kort samen op een half A4’tje. Benoem de sterke en zwakke punten (een top 5), deze breiden we in stap 4 uit met de inzichten uit stap 3.

Ga verder naar stap 3 van het marketingplan schrijven; onderzoek doen. Of ga terug naar het overzicht van onderdelen van een marketingplan >.


marketingplan template download gratis

Stap 3 sla je liever niet over, voer marktonderzoek uit

Tijdsinvestering: begrens jezelf tot 8 uur onderzoek.

Ondanks dat er niets mis is met varen op onderbuikgevoel, vullen we dit graag aan met het uitvoeren van onderzoek. Het is een geliefde stap die wordt overgeslagen, want we hebben een goed beeld bij de markt, toch levert dat beeld nog onvoldoende op. De meeste successen boeken we voor klanten waar we de b2b marketingstrategie en dus het marketingplan maken op basis van inzichten uit onderzoek. Enkele voordelen van marktonderzoek zijn:

Wat moet je dan gaan onderzoeken?

Marktonderzoek is belangrijk en al zeg ik het zelf, reten interessant (pardon my French). Maar het kan, vertel ik uit ervaring, ook veel tijd kosten. Daarom hanteer ik graag een format, wat mijn Sherlock Holmes-neigingen in de toom houdt. Besef je dat onderzoek niet iets is dat je eenmalig doet en dan voor altijd goed zit. Zorg dat je het in een format bijhoudt, zodat je het regelmatig kunt updaten. Idealiter één keer per maand, dat hoeft dan niet telkens 8 uur te duren, maar aan de andere kant, waarom niet? Het levert je gegarandeerd inzichten op die je helpen te versnellen op de groei.


1. Brancheonderzoek

Voor inzicht in de marktomvang, startende en stoppende bedrijven, brancheomzet en meer. Kortom, het geeft inzicht in de marktpotentie. Bijvoorbeeld; onze markt bestaat uit

Probeer inzicht te krijgen in kerncijfers. Hiervoor zijn CBS, KvK en LinkedIn (via de adverteertool) gouden tools.

Voorbeeld samenvatting

Onze branche bestaat uit X bedrijven, de jaarlijkse omzet in onze branche was Y miljoen Euro in 2023, dit was een groei van 10% ten opzcihte van het jaar ervoor. De groei zwakt af (2%). Met onze omzet van X euro bezitten we X% marktaandeel er is wel/geen groeipotentie.

Actie: Vat dit puntsgewijs samen, zodat je in oogopslag inzicht krijgt.

2. Omgevingsanalyse

Hierbij kijken we naar de macrotrends gerelateerd tot de branche en klanten waar we actief voor zijn. Je kunt hiervoor bijvoorbeeld een DESTEP-analyse uitvoeren:

Andere onderzoeksgebieden kunnen de ethische pijler (deze komt uit het PESTELE-model) en markttrends trends zijn.

Actie: Vat de belangrijkste, relevantste inzichten puntsgewijs samen, zodat je in oogopslag inzicht krijgt.

Ontdek je dingen waar je dieper in wilt duiken? Top, maar zet dit op je to-do-lijst of in je strategie. Zie je bijvoorbeeld kansen op basis van nieuwe ontwikkelingen? Dan kun je die vanuit je innovatiestrategie nader verkennen.

Voorbeeld samenvatting omgevingsanalyse

Bijvoorbeeld: De omgevingsanalyse toont de volgende twee belangrijke inzichten. Deze leiden tot kansen A, B en bedreigingen A1 en A2.


3. Concurrentieanalyse

Definieer een top 5, 10 of 20 van concurrenten
Allereerst breng je het type concurrent in kaart met behulp van het model van Porter. Hierbij kijk je naar de rivaliteit tussen bestaande (bekende) concurrentie, nieuwe toetreders, vervangers en de macht van leveranciers en afnemers (je klant).

onderzoek de markt 5 krachtenmodel

Vervolgens kijk ik met behulp van zoekwoordenanalyse-tools welke concurrenten er bij zoekopdrachten naar de diensten ook daadwerkelijk boven water komen in Google. Wij gebruiken daar Ubersuggest voor. Of je voor 5, 10, 20 of meer concurrenten kiest, hangt af van de tijd voor het onderzoek. Mijn advies voor het marketingplan dat je gaat maken adviseer ik jezelf te begrenzen op +/- 5 concurrenten.

Actie: Zet de concurrentie inclusief link naar de website in Excelsheet. Vul alvast eventuele informatie die je is opgevallen, zoals positionering, differentiatie en doelgroepen.

marketingplan maken marktonderzoek

De P’s van marketing
Vervolgens analyseer je de concurrentie aan de hand van gehele marketingmix, dus product, prijs, plaats, personeel, promotie, processen, bewijsvoering en planeet.

Actie: Verwerk dit in een Excelsheet. Geef ook een algemene beoordeling en vat in een paar zinnen de belangrijkste inzichten samen.

marketingplan marktonderzoek

4. Klantonderzoek

Kwantitatief/kwalitatief
Op basis van de inzichten hierboven kun je klantonderzoek doen, dat kan zowel kwalitatief (interviews, gesprekken) als kwantitatief waarbij je de inzichten kwantitatief toetst door middel van data-analyses en/of online vragenlijsten.

80-20-regel
Bekijk het klantenbestand ook aan de hand van de 80-20 regel, waarbij je op zoek gaat naar de 20% van de klanten die 80% van de winst opleveren. Of de 20% van de klanten die 80% van jullie tijd opslokt, maar niet het evenredige opbrengt. Welke inzichten krijg je hieruit? Zie je een type klant waar jullie blij van woorden en andere waar jullie minder blij van (zouden moeten) worden? Pak ook het laatste (niet ouder dan 1,5 maand) klanttevredenheidsonderzoek erbij, wat voor inzichten krijg je?

Neem wederom ook de gehele mix van marketing mee in dit onderzoek.

Actie: Vat de belangrijkste, relevantste inzichten puntsgewijs samen, zodat je in oogopslag inzicht krijgt.

Voorbeeld

In het klantenbestand zien we dat 80% van de omzet van drie klanten afkomstig actief in branche X afkomstig is. Dit is enerzijds een risico en anderzijds een kans, omdat er mogelijk groeipotentie in die markt is. We onderzoeken bij het doelgroepenonderzoek de kansen.


5. Doelgroeponderzoek

Waarschijnlijk hebben jullie op het moment al een of meerdere doelgroepen. Hoe groot is die groep? Hoe hetero- of homogeen zijn ze? Zijn ze specifiek genoeg? Zodat jullie optimaal kunnen voorzien in hun behoeften. En op die manier waarde toevoegen aan hun leven? Is de prijsstelling goed? De manier hoe ze de diensten af kunnen nemen? Hoe zit het met de marketingcommunicatie? En met de processen? Kortom, analyseer de doelgroepen en potentiële doelgroepen vanuit de gehele marketing mix.

Overige onderzoeken die kunnen helpen zijn onder andere imago-onderzoeken.

Actie 1: Vat de belangrijkste, relevantste inzichten puntsgewijs samen, zodat je in oogopslag inzicht krijgt.

Actie 2: Vat nu je inzichten samen in kansen en bedreigingen.

Ga nu verder met stap 4 voor het schrijven van een marketingplan; de interne en externe inzichten verwerken. Of ga terug naar het overzicht van onderdelen van een marketingplan >.


Stap 4 marketingplan maken: vat je inzichten samen in een SWOT

Tijdsinvestering: Beperk jezelf tot 2 uur voor de conclusie van je inzichten

Nu dat je in stap 2 en 3 inzichten hebt opgedaan, deze kun je nu verwerken in de zogenaamde sterkte, zwakte, kansen en bedreigingen analyse de SWOT-analyse.

Actie: Schrijf nu een beknopte conclusie, wat heb je gesignaleerd, wat doen jullie al goed en wat kan beter. Welke sterke punten moeten worden versterkt? En welke zwakke punten verbeterd? Zodat jullie de kansen kunnen benutten en de bedreigingen kunnen minimaliseren. Welke acties zijn daar voor nodig?

Aanvullend

De sterke en zwakke punten haal je uit de interne analysen. De kansen en bedreigingen uit het marktonderzoek. Maak een matrix bijvoorbeeld door middel van een tabel in Word. Linksbovenin noem je de belangrijkste sterke punten, rechtsbovenin de belangrijkste zwakke punten. Linksonderin de kansen en rechtsonderin de bedreigingen. Kijk nu hoe bepaalde sterke punten kansen versterken, zwaktes en bedreigingen elimerineren enzovoorts.

Ga verder naar stap 5 om een marketingplan te maken; doelgroep bepaling en positionering. Of ga terug naar het overzicht van onderdelen van een marketingplan >.


Stap 5: Doelgroep bepaling & positionering

Tijdsinvestering: Besteed maximaal 4 uur aan deze stap

Nu is het tijd om basis van je inzichten de doelgroepen te bepalen. Let op dit wijkt soms gigantisch af van wat jullie al deden, maar goed je schrijft het marketingplan ook om andere resultaten te krijgen dan jullie in de huidige situatie krijgen.

Hoe je dat doet?

Actie: Schrijf per gekozen doelgroep een doelgroepomschrijving, inclusief persona. Dit is een kort (liefst visueel) overzicht. Dit helpt bij het ‘echt’ maken van de groep waarvoor je werkt. Het is geen heilige graal, maar wel een stuk tastbaarder dan enkel een omschrijving. Benoem vervolgens ook kort de positie die jullie in het hoofd van de doelgroepen proberen te claimen. Dat kan er onder andere zo als hieronder uitzien

doelgroepanalyse verwerken in persona profiel

Scroll verder om stap 6 om een marketingplan te schrijven. Of ga terug naar het overzicht van onderdelen van een marketingplan >.


Stap 6 bij het maken van een marketingplan: de doelstellingen en KPI’s

Tijdsinvestering: Besteed maximaal 2 aan deze stap

Waarom is het hebben van marketingdoelstellingen belangrijk?

Meer redenen nodig? Zie ook The significance of marketing objectives: a key to success.

Op basis van de in stap 1 gedefinieerde gewenste situatie en de in stap 2 tot en met 5 opgedane inzichten gaan we SMART doelstellingen formuleren.

SMART staat voor specifiek, meetbaar, actionable, relevant en tijdsgebonden. Dat is belangrijk, want dan zijn de doelstellingen vanaf dag 1 richtinggevend voor het marketingplan dat je gaat schrijven en de daaruit volgende acties.

Het allerbelangrijkste is dat marketingdoelstellingen direct bijdragen aan een of meerdere organisatiedoelstellingen. Anders creëert het behalen van de doelstelling simpelweg geen toegevoegde waarde voor het bedrijf. En daarmee is het niet relevant.

Veel doelstellingen gaan helaas alleen over campagnes en promotie. Maar marketing bevat meer onderdelen dan alleen marketingcommunicatie. Zorg daarom dat je voor elke P waarbij je kansen of bedreigingen hebt gesignaleerd doelstellingen formuleert. Maak het niet te gek, het moet wel uitvoerbaar zijn. Het hebben van 15+ doelstellingen werkt wellicht voor een grotere organisatie, maar voor mkb-bedrijven is dat niet nodig. Het moet het vooral haalbaar zijn, door focus aan te brengen, want zo gaan jullie vooruitgang boeken.

Voorbeelden ter inspiratie

Voorbeelden voor alle P’s uit de mix

Product

  • Dienstendifferentiatie: Ontwikkel 8 unieke serviceaanbiedingen die zich onderscheiden op punten x, y, z, van de concurrentie in de komende 12 maanden.
  • Klanttevredenheid: Verhoog klanttevredenheid met 20% binnen 12 maanden.
  • Innovatie: Introduceer ten minste twee nieuwe diensten de komende 12 maanden, baseer deze op klantbehoeften.

Prijs

  • Omzetgroei: Verhoog de jaaromzet met 15% in de komende 12 maanden.
  • Winstgroei: Verhoog de winstgevendheid met 6% in 12 maanden.

Plaats

  • Marktpenetratie: Breid de diensten uit naar drie nieuwe geografische markten binnen een jaar.
  • Verkoopkanalen: Verhoog het aantal online verkoopkanalen met 25% in 6 maanden om bredere markttoegang te krijgen.

Promotie

  • Brand awareness: Verhoog de merkbekendheid met 30% in de komende 6 maanden.
  • Klantacquisitiekosten: Verlaag de kosten van het acquireren van een nieuwe klant met 25% in 3 maanden tijd.
  • Marketingleads: Genereer 50% meer gekwalificeerde marektingleads in 12 maanden.

People

  • Training: Verbeter de klantenservice door het trainen van medewerkers, wat resulteert in een klanttevredenheidsscore van 90%.
  • Team: Verhoog de efficiëntie van het marketingteam met 20% door het implementeren van geschikte AI-tools.

Proces

  • Workflow automation: Automatiseer 50% van de repetitieve operationele taken om de efficiëntie te verhogen.
  • Customer journey: Verbeter de klantreis van zowel medewerkers als klanten door gedetailleerde klantreizen te ontwikkelen en te implementeren.

Physical Evidence

  • Klanttestimonials: Verhoog het aantal positieve klantrecensies met 40% binnen een jaar.
  • Documentatie: Verwerk 5 processen in procesdocumentatie zodat de klantbeleving uniformer is.

Planeet

  • Vrijwilligersdagen: Geef medewerkers X dagen per jaar betaald verlof om vrijwilligerswerk naar keuze te doen.
  • Duurzame initiatieven: Implementeer duurzaamheidsinitiatieven die de ecologische voetafdruk van het bedrijf met 25% verminderen binnen twee jaar.

Meer inspiratie nodig? Bekijk ook dit artikel.


KPI’s

Vervolgens maak je ook de marketing KPI’s, deze helpen bij het monitoren en optimaliseren van de voortgang als het gaat om het behalen van de doelstellingen.

Voorbeelden van kpi’s
  • Service differentiatie: Aantal nieuwe, unieke serviceaanbiedingen gelanceerd per kwartaal. Streefwaarde: Minimaal 2 nieuwe diensten per kwartaal.
  • Klanttevredenheid: Gemiddelde klanttevredenheidsscore (bv. rapportcijfer tussen de 1-10 of Net Promoter Score). Streefwaarde: Een stijging van 20% vergeleken met de nulmeting in [datum] binnen 12 maanden.
  • Omzetgroei: Omzetgroei percentage per kwartaal. Streefwaarde: Een omzetstijging van 15% binnen een jaar.
  • Winstmarge: Winstmarge vergeleken met nulmeting year-to-date. Streefwaarde: Een winstmarge toename van 6%.

Wil je meer inspiratie bekijk ook de 20 meest gebruikte b2b marketing KPI’s.

Actie: formuleer jullie eigen doelstellingen en KPI’s. Neem deze op in het Excel overzicht, maak hier een nieuw tabje voor aan, bijvoorbeeld met de naam dashboard. Zo kun je hierin actueel rapporteren hoe jullie ervoor staan.

Wist je dat we een gratis marketingplan template in Word hebben? Heb jij ‘m al gedownload?

Scroll verder om stap 7 die helpt je bij het formuleren van de strategie en tactiek. Of ga terug naar het overzicht van onderdelen van een marketingplan >.


Stap 7 van het marketingplan: de marketingstrategieën en -tackieken voor de marketingmix formuleren

Tijdsinvestering: Besteed maximaal 4 uur aan dit onderdeel van het marketingplan

Hierbij geef je antwoord op hoe jullie een aantal of alle van de doelstellingen van het bedrijf, door middel van de marketingdoelstellingen gaan realiseren. Wat moet er dan gebeuren op strategische en tactisch niveau? Ook nu maak je strategieën en tactieken voor de gehele mix.

Voorbeelden zijn:

Omzetgroei

Innovatie (product/dienst)

Actie: Zie ook het artikel over de marketingstrategie. Maak per doelstelling een strategie en tactiek en cluster bij overlap. Noteer dit in je dashboard.

Scroll verder om stap 8 bij het maken van een marketingplan, het budget opstellen. Of ga terug naar het overzicht van onderdelen van een marketingplan >.


Stap 8: Marketingbudget

Tijdsinvestering: Besteed maximaal 4 uur aan dit onderdeel

Ook het opstellen van het marketingbudget en de planning dienen als checks tijdens marketingplan maken (The Knowledge Academy). Maken we echt de juiste keuzes?

Hoe bepaal je het marketingbudget?

De makkelijkste en veel gebruikte manier is dat het marketingbudget een percentage van de omzet is. De meeste b2b bedrijven investeren tussen de 2-5% omzet aan marketing en voor b2c bedrijven ligt dat hoger, namelijk tussen de 5-10%.

Het jammere bij dit soort benchmarkcijfers is dat bedrijven het dan vaak alleen over marketingcommunicatie- en communicatieactiviteiten hebben (de P van promotie). Denk aan websites, (online en offline) advertenties, contentmarketing, social media, e-mailmarketing en meer. Maar marketing gaat over de hele mix en het marketingplan dat je schrijft ook. Daarin moet je dus meenemen of je operationele kosten, zoals collega’s die taken oppakken, opneemt in je budget of dat je enkel de out-of-pocket-kosten berekent.

Hieronder vind je enkele aandachtspunten voor het formuleren van het budget:

Houd ook rekening met

Actie: verwerk de overwegingen in een marketingbudget. Houd dit document bij ter controle tijdens de operationele fase.

Je bent er bijna! Ga verder naar stap 9 de actieplanning. Of ga terug naar het overzicht van onderdelen van een marketingplan >.


Stap 9 (de laatste!) de planning

Tijdsinvestering: neem hier 2 uur de tijd voor

Het opstellen van een planning voor het marketingplan dat je maakt, gaat het beste in de vorm van een strokenplanning. Hierin kun je namelijk gedetailleerd diverse werkzaamheden verwerken. Zoals voorbereidende, implementatie-, operationele en optimalisatiewerkzaamheden verwerken. Maar ook harde deadlines, evaluatie-, optimalisatie- en rapportagemomenten verwerken.

Gefeliciteerd, je bent klaar met het schrijven van je marketingplan. Dat is een mooie eerste stap naar groei! Ik heb goed en minder goed nieuws voor je.

Het goede nieuws

In nog geen volle werkweek heb je bedrijf verplaatst van de 46% van de mkb-bedrijven in de zakelijke dienstverlening zonder marketingplan en -strategie. Dus een bedrijf met minder focus, zonder actieplan voor groei en met minimale prioriteiten. In slechts 31 uur, nog geen volle werkweek heb je meer focus, meer grip, meer prioriteiten en concrete acties geformuleerd. Zodat jullie kunnen werken aan groei. Gefeliciteerd!

Het minder goede nieuws

Ach ja minder goed nieuws, het is maar hoe je het bekijkt … Maar het mindere nieuwe is dat het nu past begint.

Want de volgende stappen zijn:

Alle twee superleuk en cruciaal.

Want je moet je plan ‘loslaten in het wild’ (implementeren en uitvoeren) om te ontdekken wat werkt (monitoring, rapportage, evaluatie). Om vervolgens dat wat werkt groter te maken en dat wat niet werkt aan te pakken (optimalisatie). En dat is een non-stop-reis.

Marketingplan laten maken?

Wil je liever het marketingplan laten maken door een ervaren partij? Dat kan natuurlijk ook. De Gouden Ananas helpt al meer dan 10 jaar bedrijven in de zakelijke dienstverlening met het aanbrengen van focus door te adviseren over de marketing mix. Wil je meer weten over onze werkwijze, klik hier. Plan je liever direct een gratis kennismakingsgesprek in om de mogelijkheden te bespreken? Klik hier.

Matthias vertelt graag wat het hun ICT-bedrijf opleverde:

Hoeveel kost een marketingplan laten maken?

Een marketingplan laten maken kost vaak tussen de € 15.000- € 50.000. Hiervoor krijg je een onderbouwd marketingplan waar je managementteam achterstaat, zodat het ook wordt uitgevoerd. Het plan geeft dan ook richting aan een deel van jullie bedrijf.

Ondanks dat we er in geloven dat een goed marketingplan, gefundeerd op onderzoek the way to go is. En nee, niet, omdat we er dan veel aan verdienen, maar omdat onze klanten veel uit de investering haalt. Kijk maar:

Waarop te letten bij het kiezen van een partij die je een marketingplan laat maken?

Bij het kiezen van een marketingbureau dat je een marketingplan laat schrijven, raden we je aan op het volgende te letten:

En tot slot samenvattend:

Wat moet er in een marketingplan?

Hoe maak je een goed marketingplan?

Hoe begin je met een marketingplan?

Door vast te stellen wat de aanleiding van het plan is, het doel. Vervolgens ga je intern en extern onderzoek doen op zoek naar sterktes en zwaktes en kansen en bedreigingen.

Over de auteur

Haai, ik ben Sayna de Voogd oprichter en adviseur bij de Gouden Ananas. Met meer meer dan 12,5 jaar ervaring in het adviesvak help ik ook jullie bedrijf graag te focussen op zaken die er toe doen.

Mogelijk ook interessant voor jou:

Heb je hulp nodig? Plan dan gratis een vrijblijvende kennismaking van 30 minuten in

Dit was de ultieme marketingplan guide. Hopelijk heb je nieuwe inzichten gekregen en vooral een totaaloverzicht van welke stappen te zetten om tot een plan te komen. Heb je toch nog hulp nodig?

Plan dan gratis een kennismaking in op een moment dat je goed uitkomt.

Bronvermelding: Voor deze ultieme marketingplan gids putte ik uit mijn 10+ jaar ervaring van marketingadvies aan bedrijven. Maar ook uit artikelen van Hubspot, MT Sprout en Strategischmarketingplan.com.