Wat is een SWOT analyse?

Zoek je een tool voor strategische planning? Dan biedt de SWOT analyse uitkomst. Hiermee breng je namelijk de sterke en zwakke punten van een organisatie in kaart. En daarnaast de kansen en bedreigingen die zich voordoen in de omgeving waarin de organisatie opereert. Je komt tot deze inzichten door middel van interne bedrijfsanalyse en externe omgevingsanalyse. De uitkomsten van de SWOT analyse verwerk je in een confrontatiematrix die helpt bij de prioritering van de strategische pijlers, zoals de formulering of herijking van de missie en visie, organisatiedoelstellingen, en de bedrijfsstrategie.

De afkorting SWOT staat voor:

• Strengths (sterke punten): hierbij bekijken we de interne factoren die de organisatie een concurrentievoordeel (kunnen) geven. Zoals merkreputatie, kennis en ervaring of unieke producten of diensten.
• Weaknesses (zwakke punten): dit gaat over de interne factoren die de organisatie kwetsbaar maken, zoals een gebrek aan middelen of expertise, inefficiënte processen of verouderde technologie.

Samen vormen de Strenghts & Weaknesses dus de interne sterkte en zwakte analyse.

• Opportunities (kansen): hierbij onderzoeken we de externe factoren die kunnen bijdragen aan het succes van de organisatie. Denk bijvoorbeeld aan veranderende markttrends, nieuwe technologieën of demografische verschuivingen.
• Threats (bedreigingen): en hier bekijken we de externe factoren die een risico vormen voor de organisatie. Bijvoorbeeld toenemende concurrentie, veranderende regelgeving of economische instabiliteit.

Door deze factoren te analyseren, kan een organisatie zijn sterke punten benutten, zwakke punten verbeteren, kansen benutten en bedreigingen aanpakken. Zodat het duurzaam klantwaarde toevoegt, strategische doelen te bereiken en concurrentievoordeel behoudt.

Waarom een SWOT analyse?

Zoals ik hier boven al aangaf brengt het sterke en zwakke punten van de organisatie evenals kansen bedreigingen buiten de organisatie in kaart. Dit helder inzichtelijk maken geeft slagkracht voor directie- en managementteams. Slagkracht die we te vaak over het hoofd zien, omdat het zo eenvoudige matrix is. Want de analyse helpt jullie in te zien waar jullie staan en waar jullie zouden kunnen staan (bijvoorbeeld ten opzichte van de organisatie-identiteit). Want het maakt namelijk heel duidelijk hoe jullie organisatie zich verhoudt in de interne en externe context. Op basis van mijn eigen ervaring vind ik het ook de meest eenvoudige tool voor strategisch of incrementeel plannen.

Dus als je me vraagt waarom een SWOT analyse maken? Omdat het jullie team helpt de zwakke punten en bedreigingen in kaart te brengen, zodat de afweging kan maken of je er iets mee moet. En nog belangrijker doordat het de sterke punten en kansen in kaart brengt, biedt het de mogelijkheid om die nog verder te versterken en een blijvend concurrentievoordeel op te bouwen. Daarnaast biedt het uitstekende input voor een strategische heidag waar directie en managementteam de strategie vormgeven.

Wat is het doel van een SWOT analyse?

Het brengt de interne en externe wereld van een bedrijf samen. Want je maakt een interne analyse en een externe analyse die je vervolgens samenbrengt in het kwadrant.

SWOT analysis voorbeeld

Hieronder volgt niet een swot analysis voorbeeld, maar 4 swot analysis voorbeelden. Namelijk een SWOT analysis voorbeeld van een een ziekenhuis, van de afdeling wonen van een middelgrote gemeente, van een opleidingsunit van een MBO-opleiding op een ROC en van een marketingteam bij een commercieel bedrijf.

SWOT anlaysis voorbeeld ziekenhuis

Sterktes:

• Hooggekwalificeerd medisch personeel.
• Moderne medische apparatuur en faciliteiten.
• Goede reputatie in de regio.
• Uitgebreid aanbod van specialismen en diensten.
• Efficiënte interne processen en protocollen.

Zwaktes:

• Hoge operationele kosten.
• Tekort aan bedden tijdens piekperiodes.
• Complexe interne communicatie.
• Afhankelijkheid van overheidssubsidies en verzekeringsbetalingen.
• Personeelsuitval en burn-out risico.

Kansen:

• Samenwerking met onderzoeksinstituten en universiteiten.
• Innovaties in telemedicine en digitale gezondheidszorg.
• Toenemende vraag naar zorg voor vergrijzende bevolking.
• Subsidiemogelijkheden voor innovatieve projecten.
• Uitbreiding van internationale patiëntenservice.

Bedreigingen:

• Veranderende regelgeving en gezondheidsbeleid.
• Concurrentie van andere ziekenhuizen en privéklinieken.
• Mogelijke pandemieën en epidemieën.
• Veranderende verzekeringsvoorwaarden.
• Economische recessies die budgetten kunnen verminderen.

SWOT analysis voorbeeld afdeling wonen van een middelgrote gemeente

Sterktes:

• Expertise in woningbouw en stedelijke planning.
• Goede relaties met woningcorporaties en projectontwikkelaars.
• Sterke kennis van de lokale woningmarkt.
• Proactief in het implementeren van duurzaamheidsmaatregelen.
• Gevestigde procedures en beleidslijnen.

Zwaktes:

• Beperkt budget voor nieuwe projecten.
• Trage besluitvorming en goedkeuringsprocessen.
• Onvoldoende communicatie met bewoners.
• Gebrek aan innovatief beleid.
• Tekort aan personeel met specifieke deskundigheid.

Kansen:

• Beschikbaarheid van staats- en EU-subsidies.
• Ontwikkeling van nieuwe woonwijken en herontwikkeling van oude gebieden.
• Innovaties in duurzame bouwtechnieken.
• Stijgende vraag naar betaalbare woningen.
• Samenwerkingen met private sector en investeerders.

Bedreigingen:

• Economische onzekerheid die investeringen beïnvloedt.
• Veranderende regelgeving omtrent woningbouw.
• Milieu- en duurzaamheidseisen die extra kosten met zich meebrengen.
• Verzet van bewoners tegen nieuwe ontwikkelingen.
• Tekort aan bouwmaterialen en stijgende bouwkosten.

SWOT analysis voorbeeld opleidingsunit van een MBO-opleiding

Sterktes:

• Breed scala aan opleidingen en cursussen.
• Ervaren en deskundige docenten.
• Goede connecties met lokale bedrijven voor stages en werkplekken.
• Flexibele onderwijsprogramma’s aangepast aan marktbehoeften.
• Sterke focus op praktijkgericht leren.

Zwaktes:

• Beperkte middelen voor innovatieve onderwijsprojecten.
• Verouderde faciliteiten en leermiddelen.
• Hogere uitvalpercentages onder studenten.
• Bureaucratische processen.
• Tekort aan specialisatie in sommige vakgebieden.

Kansen:

• Samenwerkingen met technologiebedrijven voor up-to-date trainingen.
• Online en blended learning programma’s.
• Subsidiemogelijkheden voor onderwijsinnovaties.
• Stijgende vraag naar beroepsonderwijs en omscholing.
• Ontwikkeling van nieuwe en opkomende vakgebieden.

Bedreigingen:

• Concurrentie van andere onderwijsinstellingen.
• Veranderende arbeidsmarktbehoeften.
• Afname van studentenaantallen door demografische veranderingen.
• Beperkingen door landelijke onderwijsbeleid en regelgeving.
• Economische fluctuaties die het onderwijsbudget beïnvloeden.

SWOT analysis voorbeeld aan de hand van een marketingteam

Sterktes:

• Creatief en ervaren team.
• Sterke merkidentiteit en marktpositie.
• Toegang tot geavanceerde marketingtools en technologie.
• Goede relaties met media en influencers.
• Data-gedreven aanpak en analytics.

Zwaktes:

• Beperkt budget voor marketingcampagnes.
• Afhankelijkheid van een paar grote klanten.
• Gebrek aan diversiteit in marketingstrategieën.
• Inefficiënte interne communicatie.
• Onvoldoende kennis van nieuwe marketingtrends.

Kansen:

• Groeiende markten en nieuwe klantsegmenten.
• Innovaties in digitale marketing en social media.
• Samenwerkingen en partnerschappen met andere bedrijven.
• Uitbreiding naar internationale markten.
• Verhoogde vraag naar duurzame en ethische producten.

Bedreigingen:

• Sterke concurrentie in de markt.
• Veranderende consumententrends en -voorkeuren.
• Negatieve publiciteit en reputatierisico’s.
• Technologische veranderingen die snelle aanpassing vereisen.
• Economische onzekerheden en budgetbeperkingen.

Een sterkte en zwakte analyse (SWOT analyse) voorbeeld aan de hand van CoolBlue

Laten we er een voorbeeld bij nemen ter illustratie (deze sterkte en zwakte analyse voorbeeld is niet door CoolBlue gemaakt). 

Sterke punten:

• Sterke merkreputatie en klantenbinding.
• Breed productaanbod en sterke aanwezigheid in verschillende markten, segmenten en kanalen.
• Innovatieve marketing- en brandingstrategieën.
• Sterke logistieke infrastructuur en fulfilment.

Zwakke punten:

• Hoge prijsconcurrentie en druk op marges.
• Sterke afhankelijkheid van externe leveranciers.
• Beperkte internationale aanwezigheid en bekendheid.
• Beperkte focus op duurzaamheid en MVO.

Kansen:

• Productaanbod verbreden en nieuwe markten te betreden.
• Stijgende vraag naar e-commerce.
• Supply chain verbeteren en kosten verlagen met bv. AI.
• Kansen voor samenwerking om nieuwe producten en diensten te ontwikkelen.

Bedreigingen:

• Toenemende concurrentie van (nieuwe) online retailers.
• Veranderende regelgeving en wetgeving.
• Inflatie en afnemende koopkracht bij consumenten.
• Potentiële kwetsbaarheid voor cyberaanvallen en datalekken.

De voordelen van een SWOT analyse

Bouw strategieën op de sterke punten van de organisatie en minimaliseer de zwakke punten en bedreigingen. Zie kansen sneller, zodat deze beter zijn te benutten. Het helpt ook bij het signaleren van bedreigingen én deze af te weren.

Hier zijn vijf redenen waarom het maken van een SWOT analyse een belangrijk instrument is voor organisaties:

1. Het creëert richting en doelgerichtheid. 
2. Het helpt bij het anticiperen op toekomstige trends en uitdagingen. 
3. Het kan helpen bij het signaleren van nieuwe kansen voor innovatie en groei.
4. Ook kan het helpen bij het identificeren van problemen en uitdagingen binnen de organisatie. 
5. Doordat je een eenvoudig model als de SWOT analyse gebruikt, helpt het de samenwerking en communicatie binnen het bedrijf beter op weg. 

Daarnaast biedt een goede SWOT ook inzichten voor de strategische inzet van b2c of b2b marketing.

Hoe maak je een SWOT analyse?

Willen jullie zelf aan de slag? Geweldig! Hier zijn stappen die je kunt volgen:

1. Doel
Bedenk waarom jullie de analyse gaan doen en wat jullie ermee willen bereiken. Wat is het doel? Is het om je bedrijfsstrategie te verbeteren of om de haalbaarheid van een nieuw project te toetsen?

2. Verzamel informatie
Voer interne analyses en externe analyses uit. Neem ook de bedrijfsidentiteit en de bijbehorende gap-analyse mee. 

3. Ga op ontdekkingsreis
Ontdek waar de organisatie goed in is en waar nog ruimte voor verbetering is. Denk aan de merkreputatie, middelen, processen en producten en/of diensten.

4. Kijk om je heen
Kijk naar de omgeving en identificeer kansen en bedreigingen. Denk aan veranderende markttrends, technologische ontwikkelingen of nieuwe concurrenten. Diverse externe analyse modellen kunnen je hier bij helpen.

5. Vul de SWOT-matrix in
Teken hem op een groot vel of whiteboard. Plaats de sterke en zwakke punten van je organisatie bovenin en de kansen en bedreigingen onderin.

6. Analyseren maar!

Tijd om te analyseren. Kijk naar de kruispunten tussen de verschillende factoren en bedenk welke strategieën jullie kunnen gebruiken om de sterke punten (beter) te benutten, de zwakke punten te verbeteren, de kansen te benutten en de bedreigingen aan te pakken.

7. Actie
Maak een actieplan. Het kan hierbij helpen om een confrontatiematrix te maken, om sneller prioriteiten in het plan op te nemen. Vertaal de SWOTanalyse naar concrete acties en doelstellingen.

Vergeet niet om de analyse regelmatig opnieuw te maken (tijden en situaties veranderen regelmatig).

Swot-analyse team

Jazeker, een SWOT-analyse maken van je team is een waardevol hulpmiddel om de interne en externe factoren die invloed hebben op het team te evalueren en aan te pakken.

Waarom een swot-analyse van je team?

Ook bij he team werkt het bij het identificeren van sterke punten, zodat deze verder kunnen worden benut. Ook legt het jullie zwakke punten bloot, er kan dan ook worden gekeken of die moeten worden verbeterd. Daarnaast brengen jullie kansen om eventueel aan te grijpen en bedreigingen om eventueel te mitigeren blood. Dit leidt tot betere beslissingen en verhoogt de efficiëntie en cohesie binnen het team. Zo een SWOT-analyse van je team maak je het liefst een paar keer per jaar. Bijvoorbeeld elke maand of elke drie maanden. Zorg dat er altijd een duidelijk actieplan uit voortkomt, zodat er naar inzichten wordt gehandeld. En nee met actieplan bedoel ik geen 10 kantjes tellend document, maar wel een overzicht met concrete acties en verantwoordelijken.